Een positief koersverloop bij aandelen is niet gegarandeerd
De komende tijd kunnen drie zaken een belangrijke invloed uitoefenen op de financiële markten.
De eerste is dat De Supreme Court in de VS toegezegd heeft binnenkort met een uitspraak te komen over de vraag of Trump de importtarieven wel of niet legaal heeft ingesteld. Lagere rechters hebben al bepaald dat dit illegaal is gebeurd, maar de Supreme Court heeft hier het laatste woord over. De algemene verwachting is dat besloten zal worden dat in ieder geval een deel van de importtarieven niet legaal is ingesteld.
Op zichzelf is dit geen ramp voor de regering, want op basis van andere wetten kunnen de tarieven alsnog wettelijk worden ingesteld. Dit zal echter in aangepaste vorm moeten gebeuren en het zal enige tijd duren voordat dit geregeld is. Dit heeft twee belangrijke gevolgen:
- In de eerste plaats moeten de reeds geïnde importtarieven, die op onwettige gronden waren ingesteld, worden terugbetaald. Dit zorgt voor extra fiscale stimulering van de economie en een verdere vergroting van het overheidstekort.
- Het tweede gevolg is dat veel bedrijven voorlopig niet weten waar zij aan toe zijn. Bovendien komen veel handelsakkoorden die recent tussen de VS en andere landen zijn afgesloten, op losse schroeven te staan. Waar meer fiscale stimulering normaal gesproken voor hogere economische groei zorgt, remt deze onzekerheid de groei juist af.
Een tweede factor is het monetaire beleid. De Fed heeft deze week de rente met 0,25% verlaagd, maar tegelijkertijd aangegeven dat de periode van renteverlagingen, bedoeld als verzekering tegen te lage groei, voorbij is. Vanaf nu ligt de focus op de ontwikkeling van de werkloosheid en de inflatie. De centrale bank kijkt hier op dit moment zodanig tegenaan dat zij verwacht in 2026 de rente nog één keer met 0,25% te verlagen en dit in 2027 nogmaals te doen. Dit is gebaseerd op de verwachting dat de economie in een gematigd tempo zal blijven groeien (circa 2 à 2,5%) en dat de inflatie daarbij geleidelijk zal dalen.
Dit alles is allerminst verrassend wanneer men in aanmerking neemt dat de inflatie momenteel nog rond de 3% ligt, boven de doelstelling van 2%, en de arbeidsmarkt weer lijkt aan te trekken.
Verrassend was echter dat de Fed ook weer wil beginnen met kwantitatieve verruiming (QE) door met extra gecreëerd geld obligaties te kopen. Dit omdat de reserves in het banksysteem te ver zijn teruggevallen, wat de kredietverlening steeds meer begint te beperken.
De centrale bank geeft aan met QE te willen stoppen als er weer voldoende reserves bij de banken aanwezig zijn. De markten zijn hier echter niet van overtuigd. Het is mogelijk dat de regering in Washington inmiddels zoveel grip op de Fed heeft gekregen dat men in de eerste plaats wil dat de economie richting de verkiezingen van volgend jaar sterk groeit. Om dit te bereiken zouden de lange rentes zo ver mogelijk omlaag gedrukt moeten worden.
Dit betekent echter wel dat rekening gehouden moet worden met oplopende inflatie. Goud, zilver en aandelen hebben in die zin al gereageerd. Voor de langere rentes is de boodschap echter dubbel. De Fed drukt met het QE beleid de lange rentes omlaag, terwijl stijgende inflatieverwachtingen deze juist omhoog duwen.
Mocht het laatste de overhand krijgen, dan wordt de Fed vrijwel machteloos en werkt het creëren van extra geld juist averechts. Een eerste signaal hiervan ontstaat wanneer de rente op tienjarige Amerikaanse staatsobligaties boven de 4,2% uitbreekt. Een bevestiging volgt wanneer deze rente vervolgens boven de 4,5% uitstijgt.
Dit brengt ons bij derde en laatste factor. Normaliter zijn oplopende korte en lange rentes positief voor de valutakoers van de betreffende munt. In Japan zien we echter dat dit ook anders kan uitpakken. Hogere rentes zijn namelijk negatief voor de ontwikkeling van het overheidstekort. Wanneer er al grote zorgen bestaan over de omvang van de overheidsschuld, worden deze door hogere rentes verder vergroot.
Vrijwel altijd wordt de centrale bank dan gedwongen een steeds groter deel van het overheidstekort te financieren met het harder laten draaien van de geldpersen. Met andere woorden: er wordt een inflatiepolitiek gevoerd. Mocht de tienjarige rente boven de 4,5% uitstijgen terwijl de dollar tegelijkertijd fors daalt, dan is dit een duidelijk teken aan de wand.
