Israël valt nucleaire installaties Iran aan: gevolgen voor economie en markten
Israël heeft vannacht Nucleaire installaties in Iran aangevallen en een aantal legerleiders gedood. Hoewel er al langer gevreesd werd voor een aanval van Israël op Iran om te voorkomen dat Iran een kernbom kan ontwikkelen, was de hoop dat dit via diplomatieke weg bereikt kon worden. Waarom Israël gekozen heeft om nu aan te vallen, is nog onduidelijk.
Wat wel duidelijk is, is dat dit de geopolitieke onrust nog groter maakt. De regio is de belangrijkst exporteur van energie en het heeft de potentie om uit te groeien tot een veel groter conflict. Regionaal als bondgenoten van Iran in Libanon en in Yemen Israël gaan aanvallen en wereldwijd als Iran nu actiever gesteund gaat worden door Rusland en China en Israël door de VS.
In reactie hierop is de olieprijs vanochtend sterk gestegen en zijn door de onzekerheid aandelen gedaald. De stijging van de olieprijs betekent een negatieve schok voor een al afzwakkende wereldeconomie. Op korte termijn zal dit leiden tot hogere inflatie, maar dit zal tijdelijk zijn omdat negatief effect hiervan op de groei groter zal zijn.
Iran zal ongetwijfeld wraak willen nemen en Israël zegt nog niet klaar te zijn met deze aanval. Verdere escalatie kan daarom de olieprijs verder opstuwen. Echter, rond $80 kan dan wel een soort van plafond komen, omdat rond die niveaus veel OPEC landen de olieproductie kunnen opvoeren. Veel OPEC landen zoals Saoedi Arabië en de golfstaten steunen het beleid om te voorkomen dat Iran kernwapens krijgt, omdat dit de machtsverhoudingen in het Midden-Oosten ernstig zal verstoren in het voordeel van Iran. Tegen deze achtergrond willen deze OPEC landen voorkomen dat vanwege teveel stijging van de olieprijzen Israël de steun van de VS verliest.
Hoe groot de gevolgen voor de economie en markten uiteindelijk zullen zijn, hangt af in hoeverre dit conflict zal escaleren.
In het gunstigste geval zal dit conflict na een aantal dagen tot weken weer overwaaien, als Israel zijn doelen bereikt denkt te hebben en Iran wraak genomen heeft. De olieprijs kan dan weer dalen zodat de olieprijs beter de afzwakkende groei wereldwijd weerspiegelt. De olieprijsstijging heeft dan ook te kort geduurd om veel economische schade te veroorzaken. Het scenario van een geleidelijk aan verder afzwakkende economie zoals in de GFM van deze week staat, blijft dan overeind.
In het negatieve scenario worden meer landen hierbij betrokken, zal Iran wraak nemen door de straat van Hormuz af te sluiten (waar een groot deel van de olie-export van de OPEC landen doorheen gaat) en zal de olieprijs daardoor nog veel hoger oplopen en langer op een hoger niveau blijven. De wereld economie kan dan gemakkelijk in een recessie geduwd worden en zal de opwaartse druk op de inflatie langer aanhouden en groter zijn. Hierdoor zullen centrale banken voorzichtig moeten zijn met het verruimen van het monetaire beleid omdat de inflatie(verwachtingen) dan alleen maar verder zal opdrijven.
De geschiedenis leert dat deze conflicten vaak snel overwaaien en de kans daarop is ons inziens nu ook het grootst. Israël heeft niet de capaciteiten om oorlog op twee fronten lang vol te houden en Iran zien we onder druk van China niet overgaan om de straat van Hormuz (lang) af te sluiten. China krijgt namelijk een belangrijk deel van haar energie via de straat van Hormuz. Met andere woorden, de aandelenkoersen kunnen hierdoor nog verder dalen, maar zien we daarna vrij snel herstellen en de olieprijs zien we daardoor na een eventuele verdere stijging weer terugvallen. Omdat de VS zelfvoorzienend is wat betreft energie en Europa veel energie moet importeren, zorgen deze geopolitieke spanningen voor neerwaartse druk op EUR/USD. Als dit conflict na een aantal dagen/weken weer overwaait, zien we EUR/USD ook weer haar uptrend oppakken.
Gaat dit wel verder escaleren en sluit Iran de straat van Hormuz langdurig af, dan verwachten we een recessie wereldwijd, met een bear market in aandelen en fors hogere olieprijzen. Het is dan wachten totdat centrale banken het aandurven om de geldkraan ver open te draaien voordat de markten kunnen herstellen.
