Bezit van de zaak is het einde van het vermaak
De grote koersbewegingen waren de afgelopen week te vinden bij de aandelen, de dollar en goud. Ook zijn m.n. in de VS de rentes gedaald. Waarom gebeurde dit en hoe lang blijven deze ontwikkelingen aanhouden?
De afgelopen tijd zijn er vier ontwikkelingen bepalend geweest voor de koersvorming op de financiële markten:
- Nadat Israël Iran had aangevallen bestond er grote angst dat de spanningen in het Midden Oosten enorm zouden gaan oplopen. Dit heeft de olieprijs flink opgedreven. In principe drijft dit de koers van de dollar t.o.v. de euro ook omhoog (de VS zijn zelf een grote olieproducent) en hetzelfde geldt voor de inflatieverwachtingen en daarmee ook voor de rentes. Dit laatste is dan weer negatief voor de meeste aandelen. Nadat de Amerikaanse bommen op de Iraanse nucleaire installaties waren afgeworpen sloeg de stemming om en ging men er in de markten vanuit dat de strijd voorlopig over zou zijn.
- Al een tijd lang speelt de vraag in hoeverre importtarieven in de VS de inflatie verhogen en de economie afremmen. Tot voor kort zag men maar weinig verandering in de cijfers, zodat de invloed maar zeer gering leek. De laatste tijd komen er echter steeds meer cijfers uit die wijzen op afzwakking van de Amerikaanse economie. Ook vallen de inflatiecijfers al een paar maanden mee. Hierdoor nam de speculatie toe dat de Fed binnenkort de rente zal gaan verlagen.
- Een aantal Amerikaanse kranten maakte melding van het gerucht, dat Trump binnenkort al de opvolger van de huidige Fed voorzitter, Powell, zal voordragen. De termijn van Powell loopt in mei volgend jaar af en gebruikelijk is dat een nieuwe voorzitter pas een paar maanden daarvoor aan de senaat wordt voorgedragen. Volgens Trump houdt Powell de rente veel te hoog en zal hij een opvolger kiezen die een voorstander is van veel lagere rentes. Door deze nu reeds voor te dragen, zullen de markten waarschijnlijk nu al de rentes omlaag gaan drukken.
- Op het gebied van de importtarieven lopen de onderhandelingen vrij stroef, maar Trump had een deadline gesteld op 9 juli. Nu geeft het Witte Huis evenwel aan dat er overeenstemming met China is bereikt en dat zolang andere landen serieus onderhandelen met de VS er uitstel op 9 juli verstrekt kan worden.
De vraag is echter hoelang deze ontwikkelingen zullen aanhouden:
- De olieprijs is naar niveaus gezakt waarop het voor veel olieproducenten niet meer rendabel is om te blijven produceren en/of in nieuwe oliebronnen te investeren. Dit betekent dat de olieprijs alleen maar verder zal dalen indien de vraag naar olie afneemt en de economische groei behoorlijk terugvalt.
- Gemiddeld genomen lagen de Amerikaanse importtarieven voorheen op ca 3,5%. Dit gaat nu omhoog naar ca 15%, of zelfs daarboven. Vooralsnog lijken de verhogingen tot nu toe vooral door de importeurs te zijn gedragen. Het is evenwel een kwestie van tijd tot dit tot hogere consumentenprijzen gaat leiden. Waarschijnlijk zodra duidelijk wordt waar de importtarieven definitief op uit gaan komen. De huidige Fed-voorzitter heeft daarom al verklaard voorlopig niet aan verdere renteverlaging te willen denken.
- Het grote risico is dat als de markten denken dat binnenkort de rente verlaagd zal worden, zonder dat daar voldoende economische redenen voor bestaan, de markten dit gaan opvatten als het voeren van een inflatiepolitiek. Meteen schieten dan de langetermijnrentes (die voor de groei verreweg het belangrijkste zijn) omhoog. Begrijpelijk dat het Witte Huis daarom met een verklaring kwam dat nu nog niet gedacht wordt aan het noemen van een nieuwe Fed-voorzitter.
- Men moet geen al te hoge verwachtingen hebben van het tarievenakkoord met China, dit akkoord was een tijdje geleden al in Geneve gesloten en stelde niet zoveel voor. China beloofde zeldzame metalen naar de VS te zullen blijven exporteren en de VS beloofde dit met moderne elektronica naar China te blijven doen. Voor beide geldt echter dat er met een systeem van exportvergunningen gewerkt zal worden. Hierdoor kunnen beide landen de export alsnog reguleren.
- Of er een akkoord tussen de VS en de EU bereikt kan worden moet nog blijken. Waarschijnlijk is daar nog veel meer tijd voor nodig.
Op basis van deze punten denken wij niet dat de koersbewegingen van de afgelopen week nog lang zullen doorzetten. Wij blijven ook vrezen, dat steeds meer beleggers zich van de VS zullen afwenden omdat Trump zich weinig aantrekt van juridische en democratische regels. Dit kan bij oplopende spanningen gemakkelijk tot blokkering, of zelf confisquering van buitenlandse tegoeden leiden door Washington. Ook blijven de Amerikaanse overheidstekorten natuurlijk veel te groot, hetgeen gemakkelijk tot het voeren van een inflatiepolitiek kan gaan leiden.
Mocht dit alles inderdaad tot veel minder instroom van kapitaal leiden in de VS, dan gaan de Amerikaanse rentes stijgen, terwijl de economie maar weinig groeit. Dit leidt dan weer tot veel hogere overheidstekorten, enz. De Amerikaanse economie en de dollar zakken dan steeds verder weg. (de dollar is op de korte termijn flink oversold en kan daarom gemakkelijk nu eerst een tijdje gaan stijgen voordat de downtrend weer doorzet. Zie hierover ook ons laatste GFM rapport).
